Eczeem of toch geen eczeem in de donkere huid?
27 mei 2022 

Eczeem of toch geen eczeem in de donkere huid?

"De hele dag door jeukt mijn lichaam. Overdag valt het wel mee, dan ben ik actief en hoef ik er niet aan te denken. Maar ‘s avonds of als ik lang stil lig, dan begint de ellende. Ik krab mijn huid soms tot bloedens toe helemaal open."

En als de plekjes beginnen te genezen, dan blijven er donkere vlekken over. Ik kan en durf geen rokjes meer te dragen of een t- shirt met korte mouwen te dragen. Mijn hele lijf zit namelijk onder de donkere pigmentvlekken. Mijn oorlogswonden, overgehouden aan het vele krabben en de verschillende hormoonzalven om de jeuk te stillen, hebben hun werk gedaan. Ik ben van de jeuk af….. voor hoelang? Eczeem of toch geen eczeem in de donkere huid?

Dit is één van de vele verhalen die ik als huidtherapeut steeds vaker te horen krijg van klanten met een gepigmenteerde huid, die eczeem hebben.
Er is veel gepubliceerd over eczeem in het algemeen, maar weinig relevante informatie over eczeem in een gepigmenteerde huid. In klinische testen worden mensen van kleur niet meegenomen. In de praktijk krijgen diezelfde mensen medicatie voorgeschreven die niet onderzocht zijn of deze wel effectief zijn in het bestrijden van een huidaandoening als eczeem. Gelukkig worden de laatste jaren worden mensen van kleur ook meegenomen in klinische testen. Niet om als proefkonijn te dienen om medicatie te testen die alleen de witte huid moet dienen, maar ook waar de gekleurde huid baat bij heeft.

Eczeem in de gekleurde huid
Eczeem uit zich in enkele gevallen anders in een gekleurde huid dan in een witte huid of wordt ten onrechte als eczeem bestempeld. De huidreacties kunnen zich op andere plaatsen, dan alleen de knieholtes, elleboogplooien en nek manifesteren. Maar dat terzijde. Waarom hebben mensen van niet- westerse afkomst, uit landen afkomstig van het Afrikaanse continent, Caraïben, diaspora, Azië, Latijns- Amerikaans, steeds vaker last van een vorm van eczeem? Ook bij westerse mensen schijnt eczeem of 1 van de vele varianten steeds vaker de kop op te steken.

Bij mensen met roots in het midden-oosten, is er te weinig onderzoek gedaan naar de incidentie, in de Verenigde Staten. De onderzoeken uit de VS zijn alleen gehouden onder de 4 grootste bevolkingsgroepen. Deze groep zal in dit blog niet expliciet worden benoemd. Dit neemt niet weg dat eczeem of een vorm van eczeem binnen deze etnische populatie niet voorkomt.

Helaas zijn er klinische publicaties over de Nederlandse populatie van niet westerse afkomst bekend hoe groot de populatie is en in welke mate eczeem voorkomt, manifesteert en het achterliggende mechanisme. ........Of ik moet beter zoeken!
De meeste klinische onderzoeken uit de VS over eczeem en diverse vormen zijn hoofdzakelijk gebaseerd op het aantal volwassen en kinderen in welke mate zij jeuk ondervinden, onder een populatie van 602 respondenten in de VS (Bron Pfizer).
Ik ben 11 jaar als huidtherapeut werkzaam in praktijk in Rotterdam West. Sinds een jaar of 7 krijg ik maandelijks wel een vraag gerelateerd aan eczeem.

Na jarenlange bezoeken aan huisarts en dermatoloog te hebben afgelopen, verschillende zalfjes tegen de jeuk, droge huid voorgeschreven te hebben gekregen. De jeuk niet voor altijd wegblijft en soms in alle hevigheid terugkomt.  Mensen met eczeem zijn wanhopig op zoek naar een oplossing tegen de jeuk of de gevolgen die de eczeem met zich meebrengt.

De vaak vette crèmes, die op een witte huid perfect hun werk doen, in een getinte huid, juist voor nog meer huidproblemen kunnen zorgen. Toename van een droge en trekkerige huid begeleidt door donkere pigmentatie als gevolg.

Een vette crème op basis van vaseline, dehydrateert de huid bij langdurig gebruik structureel uit. En ja, wat zet je dan in werking? Precies, een huid die steeds droger wordt. Een droge huid, gaat naar verloop van tijd kleine scheurtjes in de epidermis (bovenste buitenste huidlaag) vertonen. De bacteriën en schimmels die op en in de huid leven, irriteren die beschadigde huid. En daar komen die nagels van de eigenaar er ook nog eens bij om de boel eens flink op te jutten. Krabben om de jeuk te stillen, al is het maar voor even, voelt fijn aan, maar doet het genezingsproces geen goed.
Er zijn tegenwoordig betere huidverzorgingsproducten in te zetten, die de conditie van de huid kunnen verbeteren, die beter aansluiten bij etnische huid eigenschappen van de Skin of Color cliënt. Gelukkig maar!


Vochtig klimaat
Maar hoe komt het nu dat eczeem, of een droge huid in een vochtig klimaat als Nederland zo vaak voorkomt onder mensen met een gepigmenteerde huid?
Wat mij opviel aan de informatie die de cliënten, die mijn praktijk bezochten of mij telefonisch raadpleegden, verstrekten. Was dat bepaalde culturele en religieuze gewoontes, eczeem (contacteczeem) in de hand werken. Denk ook aan de voedingsgewoonten.

Een veel voorkomende en dagelijks terugkerende rituelen is het:
- douchen/badderen met heet water
- meer dan 2 keer op een dag douchen
- bij iedere wasbeurt zeep of een andere ontvettend product te gebruiken
- scrubben/boenen van de huid
- intolerantie voor één of meerdere voedingsmiddelen

Door bovenstaande handelingen dagelijks en meerdere keren op de dag uit te voeren, wordt de huid te vaak blootgesteld aan factoren, die in een lagere frequentie minder irriterend en verstorend kunnen werken op het herstel en behoud van alle huidfuncties. Zoals aanwezigheid van een intacte stratum corneum, de vetlaag, zorgt voor de juiste pH-waarde van de huid, dat de huid niet te veel uitdroogt.

En als je dan ook nog eens de huid gaat boenen omdat je denkt vies te zijn. Hoe vies kun je worden als je de hele dag naar een computerscherm tuurt? Niet zo vies denk ik, althans niet zo vies dat je dagelijks loopt te poetsen alsof je leven ervan af hangt. De meeste werkzaamheden die wij tegenwoordig verrichten, is binnen waar de omgeving niet stoffig, modderig of zanderig is.
Het boenen van de huid op dagelijkse of wekelijkse basis, is een onnodige routinehandeling.
De klanten die mijn praktijk bezochten, kwamen deze factoren ter sprake..

Een andere uitlokkende factor is het gebruik van zuivelproducten, die bij mensen afkomstig van het Afrikaanse continent, Caraïben, Azië lactose intolerant zijn. Meer dan 90% van deze mensen hebben hiermee te maken. In tegenstelling tot 5% van de Noord- Europese bevolking. In Nederland wordt er nog te weinig aandacht besteed aan huidaandoeningen die in relatie staan tot voedingsproblemen.

    “Meer dan 90% van de mensen afkomstig uit Afrika of Azië reageert intolerant op lactose”

Ik ben van mening dat bij het beoordelen en behandelen van mensen met een etnische achtergrond in relatie tot eczeem. Niet alleen de symptomen maar ook de etnische, culturele, religieuze eigenschappen en dieet meegenomen moeten worden in het behandelen van eczeem. Om tot een beter aansluitend advies en behandelplan te komen.

Heb ik wel eczeem is het iets anders?                                                             Een jeukende huid met de daaraan gekoppelde huidbeschadigingen, in de Skin of Color (SOC). We hebben het dan over Afrikanen, mensen met Afrikaanse roots (Caraïben, diaspora), Aziaten, Latijns Amerikanen. Wordt vaak gezien en beoordeeld als standaard eczeem, een verzamelnaam voor alle huidontstekingen die zich op bepaalde locaties in de huid voordoen en atypische kenmerken hebben.

Atopische dermatitis (AD) is ook een vorm van de vele eczeem soorten. Het lichaam, het immuunsysteem, valt zichzelf om nog onbekende reden aan. De cytokinen (leukocyten = witte bloedcellen), die verantwoordelijk zijn voor deze vorm van eczeem, bevinden zich op de IL (= Interleukinen) Th1, TH2, Th17, Th22. Niet alle aanwezige cytokinen zijn in iedere etnische groep oververtegenwoordigd. Onderling vinden er verschillen plaats in de hoeveelheid aanwezige cytokinen, wat de ernst van AD kan bepalen.


Jeuk, heel veel jeuk
Atopische dermatitis net zoals de meeste eczeem soorten gaat gepaard met jeuk, heel veel jeuk. Bijna de hele dag door, maar in de avonduren is het wel het ergst. Atopische dermatitis komt voor in de hals/nek, elleboogplooien, handen, knieholten.

Als gevolg van het vele open krabben van de huid, ontstaat er in de SOC, hyperpigmentatie. Deze hoeft zich niet alleen te beperken tot de standaard locaties waar het eczeem zich doorgaans manifesteert, maar kan over het gehele lichaam jeuk veroorzaken. Denk aan de buitenzijde van de bovenarmen, de romp, de bovenbenen, de rug, de billen, de wreef van de voeten.

Belangrijk bij het beoordelen en inspecteren en palperen van de huid, staar je niet blind op de hyper- of depigmentatie van de huid. Maar controleer het lichaam van de cliënt van top tot teen en vraag door.

Bekijk de checklist van vragen die je tijdens een consult zou kunnen stellen aan klanten van kleur.

Wat kun je adviseren doen om een droge huid te verminderen in de Skin of Color (SOC)?

- Douche met lauwwarm water bij voorkeur
   Smeer je huid in met een crème die ceramiden bevatten. Dit geldt m.n. voor      cliënten van Afrikaanse origine of met Afrikaanse roots (Caraïben, diaspora).    Voor de Aziatische huid kan het gebruik van organische oliën een goed              alternatief zijn.
- Scrub de huid maximaal 1-3 keer per maand. Niet boenen.
- Vermijdt het gebruik van skincare producten op synthetische basis, die                minerale oliën bevatten, zoals vaseline, paraffine.
- Het gebruik van producten als Sheabutter, cacaoboter, marula olie,                     amandelolie, jojoba-olie zijn aan te raden.

Heb jij als cosmetische of huidtherapeutische professional, vragen hoe je het beste om kunt gaan met huid gerelateerde vragen bij cliënten met een gekleurde huid? Neem contact op voor een oriënterend gesprek om de mogelijkheden voor het volgen van de basistraining Ontdek de 6 geheimen van de donkere huid, bij eSkinacademy te volgen.

Over de schrijver